Các nhà băng hết gói ưu đãi cho vay mua nhà?
Nhìn lại quý II, nhiều ngân hàng tung gói vay dành cho khách dưới 35 tuổi với lãi suất thấp, khoảng 5-5,5%/năm cố định 3 năm đầu. Tuy nhiên, khoảng hơn một tháng trở lại đây, các ngân hàng đã dừng hẳn chương trình này.
Theo khảo sát của PV Tiền Phong, mức lãi suất cho vay mua nhà ở hiện tại đang ở mức 6 đến hơn 9%/năm (thời gian ưu đãi 1-3 năm). Cụ thể, tại Ngân hàng ABBank, lãi suất cho vay mua nhà 9,65%/năm; BacABank từ 6,6%/năm; BIDV 6% cố định trong 24 tháng hoặc 7%/năm trong 36 tháng đầu… Còn lãi suất cho vay thả nổi có xu hướng tăng lên mức khoảng từ 10-14%/năm
Trong khi lãi suất cho vay mua nhà tăng trở lại, thị trường bất động sản vẫn tiếp tục chứng kiến áp lực tăng giá bán.
Số liệu của Bộ Xây dựng trong quý IIIcho thấy, giá bán sơ cấp căn hộ chung cư tại Hà Nội tăng mạnh, trung bình đạt 95 triệu đồng/m2, trong đó hơn 43% nguồn cung mới có giá trên 120 triệu đồng/m2.
Lãi suất cho vay mua nhà có xu hướng tăng trong khi giá bất động sản vẫn tăng cao gây khó cho người dân.Chị Minh Phương (Long Biên, Hà Nội) cho hay, với mức giá như vậy, để mua được căn hộ diện tích nhỏ từ 29-34m2, chị cần kinh phí lên tới 5-6 tỷ đồng. Nếu vay ngân hàng 3-4 tỷ đồng và trả theo mức lãi suất như hiện tại sẽ là quá sức với gia đình trẻ.
Người mua nhà thận trọng với lãi vay
Báo cáo đánh giá thị trường mới đây nhất củaHội Môi giới bất động sản Việt Nam (VARS) cho thấy, khi lãi suất cho vay tăng, tác động đầu tiên và rõ rệt nhất là thanh khoản trên thị trường suy giảm. Người mua nhà, đặc biệt là nhóm sử dụng vốn vay sẽ cân nhắc lại kế hoạch tài chính. Trong khi nhà đầu tư thận trọng hơn với các kế hoạch mở rộng danh mục, bởi khả năng sinh lời kỳ vọng khó bù đắp được chi phí vốn tăng.
Cùng lúc, các doanh nghiệp phát triển dự án đối mặt với rủi ro kép, đó là chi phí tài chính tăng trong khi sức cầu suy giảm, khiến dòng tiền quay vòng chậm và nguồn cung mới bị thu hẹp. Khi cung giảm, giao dịch chững lại, mặt bằng giá vì thế cũng khó duy trì đà tăng như giai đoạn trước.
Với đặc thù nhà đầu tư sử dụng đòn bẩy tài chính lớn, bất động sản là kênh đầu tư bị ảnh hưởng trực tiếp và sâu sắc nhất do biến động lãi suất. Khi chi phí vốn tăng đột ngột, dòng tiền bị đứt gãy, rủi ro mất thanh khoản gần như không thể tránh khỏi.
Cũng theo VARS, áp lực lên nhà đầu tư, người mua còn đến từ các khoản vay mua nhà ưu đãi. Trong những năm gần đây, để kích cầu thị trường, nhiều chủ đầu tư cùng các ngân hàng thương mại tung ra các gói cho vay mua nhà với lãi suất ưu đãi chỉ từ 5,5%/năm, thậm chí miễn lãi, ân hạn nợ gốc tới 5 năm. Chính sách này giúp lượng lớn người dân và nhà đầu tư tiếp cận được nguồn vốn rẻ để sở hữu bất động sản.
Tuy nhiên, giai đoạn ưu đãi thường chỉ mang tính thời điểm. Khi bước sang thời kỳ lãi suất thả nổi, nếu mặt bằng lãi suất chung tăng, áp lực trả nợ với người mua nhà sẽ gia tăng mạnh. Khi thanh khoản thị trường thấp, việc bán lại sản phẩm để cắt lỗ trở nên khó khăn và nguy cơ nợ xấu có thể quay trở lại hệ thống tín dụng.
Cũng theo VARS, mặt bằng lãi suất cao kéo dài còn có thể làm suy yếu khả năng mở rộng quỹ đất và khởi công dự án mới. Thực tế, ngân hàng thường có xu hướng tăng lãi suất tại thời điểm giai đoạn thị trường trầm lắng. Khi đó, nhiều doanh nghiệp chọn “án binh bất động” thay vì mở rộng đầu tư, nhằm hạn chế thua lỗ. Hệ quả là nguồn cung nhà ở có nguy cơ sụt giảm trong trung hạn.
Trong bối cảnh này, VARS khuyến nghị người dân không nên vay quá 50% giá trị tài sản để tránh rủi ro khi lãi suất tăng. Đồng thời, nên chọn chủ đầu tư uy tín, dự án có pháp lý minh bạch, tránh tình trạng mất cả tiền lẫn tài sản khi dự án bị chậm tiến độ hoặc không thể bàn giao.
