“Cơn lốc” trả mặt bằng tọa lạc ở những khu “đất vàng”
Tại Hà Nội, nhiều tuyến phố vốn sầm uất như Chùa Bộc, Kim Mã, Hàng Bông, Hàng Ngang - Hàng Đào đang chứng kiến làn sóng trả mặt bằng chưa từng có.
Hàng loạt cửa hàng thời trang, quán cà phê, thậm chí cả những thương hiệu lớn cũng phải đóng cửa, treo biển cho thuê dài hạn. Dọc phố Chùa Bộc, không khó để bắt gặp những dãy nhà mặt tiền trống vắng, biển "cho thuê" xuất hiện ngày càng nhiều.
Không chỉ Chùa Bộc, phố Kim Mã cũng trong tình cảnh tương tự. Những địa điểm từng là nơi kinh doanh sôi động, nay phải đóng cửa vì lượng khách sụt giảm, chi phí duy trì quá lớn.
Tình trạng tương tự cũng diễn ra tại TP.HCM, nơi nhiều mặt bằng đắt đỏ ở trung tâm quận 1 bị bỏ trống. Đường Lê Lợi, Đồng Khởi, Nguyễn Huệ - những khu vực từng được xem là biểu tượng mua sắm của thành phố - nay lại vắng bóng khách thuê.
Sau khi tuyến Metro số 1 hoàn thành cơ bản, đường Lê Lợi kỳ vọng sẽ trở lại nhộn nhịp. Tuy nhiên, thực tế lại khác xa mong đợi. Một số mặt bằng tại đây đã bị bỏ trống hơn hai năm mà chưa tìm được khách thuê. Dù giá thuê đã giảm đáng kể, nhưng doanh nghiệp vẫn e dè vì chi phí vận hành cao và sức mua chưa hồi phục hoàn toàn.
Trên đường Đồng Khởi, tình hình cũng không khả quan hơn. Nhiều nhà hàng, quán cà phê sang trọng, cửa hàng thời trang cao cấp đã đóng cửa từ cuối năm 2023 nhưng đến nay vẫn chưa có đơn vị nào thế chỗ. Các chủ nhà sẵn sàng giảm giá thuê hoặc đàm phán linh hoạt hơn, nhưng thị trường vẫn chưa khởi sắc.
Nguyên nhân đến từ giá thuê, sự phát triển của thương mại điện tử
Trả lời CafeBiz về thực trạng này, bà Hoàng Minh Nguyệt, Giám đốc Cấp cao, Bộ phận cho thuê Thương mại Savills Hà Nội cho biết, trong giai đoạn Covid-19, thị trường đã trải qua những biến động, đặc biệt là ngành F&B – một ngành có tốc độ tăng trưởng mạnh nhưng cũng có nhiều thay đổi nhất về thương hiệu. Đặc thù của ngành này là luôn có sự đào thải khi các thương hiệu không theo kịp xu hướng thị trường.
Bên cạnh đó, về thực trạng trả mặt bằng hàng loạt ở Hà Nội và TP.HCM, bà Nguyệt cho rằng có hai nhóm mặt bằng chính. Với các vị trí đắc địa dành cho thương hiệu xa xỉ, nguồn cung luôn khan hiếm, thậm chí khách thuê sẵn sàng trả giá cao để có được mặt bằng. Nhưng đối với các mặt bằng thương mại thông thường, tình hình lại khác.
“Nhiều mặt bằng từng được coi là "vàng" trước đây nhưng hiện nay lại không thu hút được khách thuê. Lý do chính là chi phí thuê cao, điều kiện thanh toán khắt khe, đặc biệt là các khoản đặt cọc lớn và thanh toán trước 6 tháng – 1 năm.
Trong khi đó, các trung tâm thương mại lại linh hoạt hơn, có thể thanh toán theo tháng hoặc chia sẻ doanh thu, khiến nhiều doanh nghiệp F&B, thời trang lựa chọn chuyển dịch sang đây. Ngoài ra, mặt bằng nhà phố còn gặp vấn đề pháp lý, như giấy phép kinh doanh, công năng sử dụng và yêu cầu về phòng cháy chữa cháy, khiến các thương hiệu quốc tế e dè khi mở rộng.
Đáng chú ý, hiện nay, thương mại điện tử phát triển mạnh, nhiều doanh nghiệp lựa chọn đẩy mạnh bán hàng online thay vì thuê mặt bằng lớn. Họ có thể dành ngân sách để chạy quảng cáo trên Facebook, Instagram, TikTok, Google Ads... thay vì thuê cửa hàng đắt đỏ trên phố lớn. Vì vậy, nhiều kho hàng hoặc cửa hàng nhỏ lẻ dịch chuyển vào các con ngõ, trong khi mặt phố lại xuất hiện các kho giao hàng phục vụ thương mại điện tử” , bà Nguyệt nói.
Tuy nhiên, Giám đốc Cấp cao, Bộ phận cho thuê Thương mại Savills Hà Nội cũng thông tin thêm rằng, điều này chỉ phổ biến với các doanh nghiệp vừa và nhỏ.
Các thương hiệu lớn vẫn cần có cửa hàng vật lý để tăng nhận diện thương hiệu, thu hút khách hàng và kết hợp giữa mua sắm trực tiếp với trực tuyến. Đặc biệt, bà Hoàng Minh Nguyệt cũng cho hay, Hà Nội và TP.HCM vẫn là hai thành phố đầu tàu về phát triển bán lẻ của Việt Nam.
Chia sẻ thêm về việc các doanh nghiệp bán lẻ nên làm gì để trụ vững trong bối cảnh thị trường hiện tại, bà Hoàng Minh Nguyệt, Giám đốc Cấp cao, Bộ phận cho thuê Thương mại Savills Hà Nội cho hay, các thương hiệu cần cân nhắc kỹ lưỡng khi lựa chọn mặt bằng.
“Họ có thể thuê tại khối đế tòa nhà văn phòng, khách sạn, chung cư hoặc trung tâm thương mại, mỗi lựa chọn đều có ưu và nhược điểm riêng. Tuy nhiên, yếu tố pháp lý của mặt bằng phải được đặt lên hàng đầu. Nếu không đảm bảo giấy phép kinh doanh, phòng cháy chữa cháy thì thương hiệu có thể bị buộc đóng cửa, ảnh hưởng nghiêm trọng đến uy tín.
Ngoài ra, doanh nghiệp cần linh hoạt trong chiến lược kinh doanh. Với trung tâm thương mại, họ có thể tận dụng lượng khách hàng ổn định, trong khi mặt bằng nhà phố lại có lợi thế tiếp cận khách hàng trực tiếp. Việc kết hợp cả hai mô hình sẽ giúp doanh nghiệp tăng khả năng thích ứng với thị trường” , bà cho biết.
