Tổng thống Prabowo Subianto đã trực tiếp chỉ đạo một chiến dịch điều tra rộng khắp, phối hợp giữa Văn phòng Tổng chưởng lý (AGO), lực lượng đặc nhiệm Thực phẩm của Cảnh sát quốc gia, Bộ Nông nghiệp và Cơ quan Lương thực quốc gia (Bapanas). Mục tiêu: đánh bật nhóm lợi ích cấu kết lợi dụng chương trình trợ giá để trục lợi qua việc bán gạo kém chất lượng dưới danh nghĩa sản phẩm cao cấp.
Trong số các doanh nghiệp bị gọi tên có 6 công ty gạo lớn bị nghi ngờ là chủ mưu trong mạng lưới gian lận. Các đơn vị này bị cáo buộc đóng gói gạo trợ cấp hoặc chất lượng thấp vào bao bì thương hiệu nổi tiếng, sau đó tung ra thị trường với giá cao bất hợp lý. Chỉ có hai trong 6 doanh nghiệp này hợp tác điều tra, số còn lại hoặc hoãn gặp hoặc không phản hồi.
Lực lượng đặc nhiệm đã ra tay kiểm tra trên diện rộng tại nhiều kho chứa và chợ ở Jakarta cũng như vùng phụ cận. Kết quả thu giữ hơn 201 tấn gạo giả, tương đương hơn 39.000 bao 5kg và hơn 2.300 túi nhỏ. Những thương hiệu bị nghi vấn gồm Sania, Setra Ramos, Jelita, Anak Kembar và Setra Pulen. Các mẫu gạo này được xác định không đạt tiêu chuẩn chất lượng quốc gia, nhưng vẫn dán nhãn “cao cấp” để đánh lừa người mua.
 |
| Tổng thống Indonesia đích thân chỉ đạo điều tra bê bối gạo giả của đất nước. Ảnh minh họa |
Phân tích với 268 mẫu gạo được lấy từ thị trường cho thấy:
85,56% không đạt chuẩn chất lượng quốc gia: nhiều mẫu có tỷ lệ gạo vỡ cao hoặc có tạp chất, độ ẩm và độ tinh khiết không đúng như ghi trên bao bì.
59,78% mẫu có giá bán vượt mức trần (HET): gói gạo trợ cấp men theo danh nghĩa cao cấp nhưng vẫn được bán với giá cao hơn mức quy định.
21,66% mẫu thiếu trọng lượng: gói 5kg nhưng cân nặng thực tế thấp hơn đáng kể, khiến người tiêu dùng bị thiệt thòi.
Những hành vi gian lận này được cho là sử dụng cả phương pháp thủ công và máy móc, nhằm trộn lẫn gạo kém chất lượng và đóng vào bao bì in sẵn thương hiệu cao cấp.
Theo tính toán sơ bộ, tổng thiệt hại người tiêu dùng ước tính vượt qua 6 tỉ USD, tính từ số tiền bỏ ra mua gạo có giá cao nhưng chất lượng kém hoặc thiếu trọng lượng. Con số này gây sốc không chỉ đối với người dân mà còn đối với các nhà hoạch định chính sách tại quốc gia trồng lúa hàng đầu châu Á.
