DeepSeek - Át chủ bài giúp Trung Quốc 'rút ruột' Mỹ

DeepSeek được thành lập vào tháng 5/2023 bởi doanh nhân Liang Wenfeng, với sự hậu thuẫn tài chính từ quỹ đầu tư High-Flyer. Không giống nhiều công ty công nghệ khác phải huy động vốn từ nhiều nguồn, DeepSeek được High-Flyer tài trợ hoàn toàn, giúp công ty có thể tập trung tối đa vào nghiên cứu và phát triển sản phẩm.

Trong thời gian ngắn, DeepSeek đã tạo ra các mô hình AI có chi phí thấp nhưng được đánh giá đủ sức cạnh tranh với những "ông lớn" của ngành như OpenAI, Google DeepMind hay Meta AI. Theo dữ liệu của Appfigures, tính đến cuối tháng 1/2025, DeepSeek đã lọt vào top 10 ứng dụng miễn phí tại 111 quốc gia trên App Store và 18 quốc gia trên Google Play. Đáng chú ý, 15% lượt tải về của DeepSeek đến từ Mỹ, trong khi 23% đến từ Trung Quốc, cho thấy sức hút của công ty không chỉ giới hạn trong nước mà còn lan rộng ra toàn cầu.

Câu chuyện của Zizheng Pan, một sinh viên AI Trung Quốc, là minh chứng điển hình cho làn sóng hồi hương của nhân tài AI. Vào năm 2023, khi kết thúc kỳ thực tập tại Nvidia, Pan phải đưa ra quyết định quan trọng: tiếp tục làm việc tại công ty thiết kế chip hàng đầu thế giới hay trở về Trung Quốc tham gia vào một công ty khởi nghiệp chưa có tên tuổi? Không do dự, Pan đã chọn DeepSeek. Chưa đầy hai năm sau, công ty mà anh tham gia đã trở thành một trong những cái tên nổi bật trong ngành AI của Trung Quốc.

Lựa chọn của Pan không phải là trường hợp cá biệt. Theo báo cáo của Macro Polo công bố tháng 4/2024, Trung Quốc sản sinh 47% nhân tài AI hàng đầu thế giới vào năm 2022, cao hơn đáng kể so với con số 18% của Mỹ. Một thực tế đáng chú ý khác là phần lớn nhân tài AI của Mỹ cũng có nguồn gốc Trung Quốc. Điều này đồng nghĩa với việc khi Trung Quốc mở rộng ngành công nghệ AI trong nước, số lượng chuyên gia AI trở về nước ngày càng tăng.

DeepSeek - Át chủ bài giúp Trung Quốc 'rút ruột' Mỹ
Zizheng Pan chọn trở về Trung Quốc làm việc cho DeepSeek sau kỳ thực tập tại Nvidia. Ảnh: Internet

>> DeepSeek là 'Temu phiên bản AI’, cơn sốt giá rẻ sẽ đe dọa loạt ông lớn công nghệ?

Có nhiều lý do thúc đẩy làn sóng nhân tài AI Trung Quốc hồi hương. Trước tiên, chi phí sinh hoạt tại Trung Quốc thấp hơn nhiều so với Mỹ, đặc biệt là so với các thành phố đắt đỏ như San Francisco hay New York. Bên cạnh đó, việc được làm việc gần gia đình cũng là một yếu tố quan trọng đối với nhiều người.

Quan trọng hơn, ngành AI tại Trung Quốc đang phát triển với tốc độ chóng mặt, mang lại nhiều cơ hội nghề nghiệp hấp dẫn. Các công ty công nghệ lớn như Alibaba, ByteDance và hàng loạt công ty khởi nghiệp như StepFun, Minimax, 01.AI hay DeepSeek đang đẩy mạnh tuyển dụng nhân tài AI, cung cấp mức lương cạnh tranh không thua kém các công ty tại Thung lũng Silicon. Theo 36Kr, DeepSeek thậm chí còn trả lương cao hơn ByteDance – một trong những tập đoàn công nghệ lớn nhất Trung Quốc.

Một yếu tố khác thúc đẩy nhân tài AI Trung Quốc trở về nước là môi trường làm việc linh hoạt và sáng tạo hơn. DeepSeek nổi bật với mô hình làm việc không áp dụng văn hóa "996" (làm việc từ 9 giờ sáng đến 9 giờ tối, 6 ngày một tuần) như nhiều công ty công nghệ khác ở Trung Quốc. Thay vào đó, nhân viên của DeepSeek có thể tự lựa chọn nhiệm vụ và được cấp quyền truy cập tài nguyên tính toán một cách tự do. Chính sách này giúp thu hút và giữ chân những tài năng hàng đầu trong lĩnh vực AI.

Bên cạnh những yếu tố nội tại, chính sách hạn chế xuất khẩu công nghệ của Mỹ cũng gián tiếp góp phần thúc đẩy nhân tài AI Trung Quốc trở về nước. Các lệnh cấm đối với công nghệ chip cao cấp của Mỹ khiến nhiều chuyên gia AI Trung Quốc nhận ra rằng họ cần phải tự chủ về công nghệ nếu muốn duy trì vị thế cạnh tranh.

Giáo sư Yu Zhou tại Cao đẳng Vassar nhận định sự gia tăng các lệnh cấm từ Mỹ đã khiến người trẻ Trung Quốc quyết tâm xây dựng sản phẩm AI cho quê hương. “Khi không có nguồn lực từ bên ngoài, họ buộc phải dựa vào sức mạnh trí tuệ của mình", bànói. Điều này tạo ra một động lực mạnh mẽ giúp ngành AI của Trung Quốc phát triển nhanh chóng, với sự tham gia của nhiều nhân tài trở về từ Mỹ.

>> Câu trả lời của DeepSeek khi được hỏi Trung Quốc nên đối phó với ông Trump như thế nào