Đại gia đua nhau "săn" dự án sạch

Nhiều tín hiệu tích cực từ chính sách, sự vào cuộc mạnh mẽ của cả nhà đầu tư trong và ngoài nước cùng dòng vốn ngoại đổ vào đã khiến hoạt động mua bán - sáp nhập (M&A) bất động sản trở thành tâm điểm của thị trường.

Hàng loạt thương vụ ngàn tỉ

Theo dữ liệu từ Grant Thornton, chỉ trong tháng 7, cả nước ghi nhận 34 giao dịch M&A hoàn tất ở nhiều lĩnh vực với tổng trị giá gần 786 triệu USD. Trong đó, bất động sản tiếp tục giữ vai trò chủ đạo với 7 thương vụ, tổng giá trị lên tới 483 triệu USD, tương đương 62% toàn thị trường. Sự hồi phục này, theo đơn vị nghiên cứu, đến từ những cải cách pháp lý quan trọng như Luật Đất đai 2024, Luật Công nghệ số được ban hành tháng 6-2025 cùng với khả năng hấp thụ vốn tốt hơn của thị trường.

Báo cáo của Cục Thống kê (Bộ Tài chính) cũng cho thấy 7 tháng đầu năm 2025, tổng vốn đầu tư nước ngoài (FDI) đăng ký - bao gồm vốn mới và M&A - đạt 24,09 tỉ USD, tăng 27,3% so với cùng kỳ. Trong đó, điểm nhấn lớn nhất vẫn là các thương vụ liên quan đến bất động sản.

Một góc dự án Paragon Đại Phước (tỉnh Đồng Nai) vừa được Nam Long bán bớt cho Nishi Nippon Railroad

Nổi bật trong loạt thương vụ gần đây, Tập đoàn Vinaconex đã bán 70% cổ phần trong Vinaconex ITC (chủ đầu tư dự án du lịch đô thị Cát Bà Amatina quy mô 172 ha tại Hải Phòng) cho 3 nhà đầu tư trong nước với tổng giá trị ước tính 250 - 300 triệu USD. Công ty Gateway Thủ Thiêm, thành viên Hướng Việt Holdings, đã chi hơn 2.600 tỉ đồng để mua lại 42% cổ phần Công ty CP Nam Rạch Chiếc từ Tập đoàn Kepple Land (Singapore), qua đó nắm quyền tại dự án Palm City - khu đô thị phức hợp rộng 30 ha ở TP HCM.

Một thương vụ gây chú ý khác đến từ UOA Group, tập đoàn bất động sản lớn của Malaysia. Thông qua công ty con là UOA Việt Nam, doanh nghiệp này đã chi 68 triệu USD (khoảng 1.700 tỉ đồng) để mua lại toàn bộ cổ phần Công ty VIAS Hồng Ngọc Bảo. Thương vụ dự kiến hoàn tất trong tháng 9 và giúp UOA sở hữu quyền phát triển khu đất vàng rộng hơn 2.000 m² trên đường Võ Thị Sáu, đối diện Công viên Lê Văn Tám. Đây là vị trí đắc địa hiếm hoi còn lại tại trung tâm TP HCM, đã được phê duyệt quy hoạch xây dựng tòa nhà cao 22 tầng. UOA dự kiến triển khai một dự án văn phòng hạng A tại đây, bổ sung sản phẩm cao cấp cho thị trường văn phòng đang khan hiếm nguồn cung chất lượng.

Không chỉ các tập đoàn ngoại, doanh nghiệp trong nước cũng đang hoạt động tích cực trong làn sóng M&A, như: Tập đoàn Hoa Sen liên tục gom đất gần sân bay Long Thành (tỉnh Đồng Nai). Công ty CP Dịch vụ tổng hợp Sài Gòn (Savico) hoàn tất chuyển nhượng phần vốn tại dự án khu dân cư cao cấp Long Hòa - Cần Giờ cho Công ty CP Hạ tầng GELEX.

Trong khi đó, lãnh đạo KIDO Group cho biết đang kêu gọi hợp tác đầu tư và M&A với các đối tác trong và ngoài nước có uy tín, nhằm triển khai những dự án quy mô lớn. Hiện tập đoàn này sở hữu quỹ đất sạch đáng kể, trong đó có khu đất rộng hơn 15 ha gần Mũi Đèn Đỏ (quận 7 cũ), với tổng giá trị sản phẩm thương mại ước tính tới 3 tỉ USD. Một số đối tác đã bước đầu tiếp cận và đang chờ phương án phù hợp để chính thức tham gia.

Hay Tập đoàn Đất Xanh (Đất Xanh Group) cũng không giấu tham vọng mở rộng quỹ đất thông qua M&A, khi cho biết đang tích cực tìm kiếm các dự án có pháp lý hoàn chỉnh, quy mô lớn và khả năng triển khai ngay, nhằm rút ngắn thời gian đưa sản phẩm ra thị trường.

Còn nhiều dư địa

Theo bà Giang Huỳnh, Giám đốc Dịch vụ Nghiên cứu & S22M, Savills TP HCM, chính việc sáp nhập các đơn vị hành chính để rút gọn còn 34 tỉnh, thành phố từ ngày 1-7-2025 đã mở ra không gian phát triển mới, đồng thời thúc đẩy dòng vốn đầu tư vào bất động sản, trong đó có hoạt động M&A.

Trong khi đó, bà Nguyễn Lê Dung, Trưởng Dịch vụ Tư vấn Đầu tư Savills Hà Nội, cho rằng nhà đầu tư nội địa gần đây chiếm ưu thế về số lượng giao dịch M&A nhờ khả năng quyết định nhanh chóng và sự am hiểu thị trường. Tuy nhiên, ở những thương vụ quy mô lớn, đặc biệt trong lĩnh vực nhà ở cao cấp, khu đô thị và bất động sản công nghiệp, các nhà đầu tư ngoại vẫn giữ vai trò chủ đạo. Điển hình như Capitaland (Singapore) mua lại dự án tại tỉnh Bình Dương cũ từ Becamex IDC với giá trị 553 triệu USD; liên danh Sumitomo Forestry, Kumagai Gumi và NTT Urban Development bắt tay cùng Kim Oanh Group phát triển dự án The One World (tỉnh Bình Dương cũ); hay Nishi Nippon Railroad mua 25% cổ phần dự án Paragon Đại Phước (tỉnh Đồng Nai) từ Nam Long.

Theo ông Võ Hồng Thắng, Phó Tổng Giám đốc DKRA Group, hoạt động M&A từ đầu năm đến nay sôi động rõ rệt. Các thống kê từ doanh nghiệp niêm yết cho thấy số dự án M&A công khai tăng khoảng 20%-30% so với cùng kỳ và con số thực tế có thể còn cao hơn do nhiều thương vụ chưa được công bố.

Đáng chú ý, đa phần các nhà đầu tư hiện ưu tiên chọn dự án đã đủ pháp lý hoặc chỉ còn bước cuối cùng để hoàn thiện, trong đó không ít dự án cũ được gỡ vướng và tái khởi động. "Điều quan trọng là các dự án đủ pháp lý thường có giá chuyển nhượng khá cao. Để tiếp cận và chốt thương vụ, những công ty mới cần có năng lực tài chính vững, kinh nghiệm phát triển và thương hiệu để tạo giá trị cộng hưởng sau M&A" - ông nhấn mạnh.

Bà Nguyễn Lê Dung cho rằng từ nay đến cuối năm 2025, hoạt động M&A sẽ còn nhiều cơ hội bứt phá nhờ các yếu tố như cải cách pháp lý, chiến lược ngoại giao kinh tế chủ động và dòng vốn tìm kiếm giá trị bền vững. Bà lưu ý nhiều quỹ đầu tư hiện đặt tiêu chí ESG (môi trường, xã hội, quản trị) và hiệu quả dài hạn làm điều kiện tiên quyết, qua đó thúc đẩy sự dịch chuyển dòng vốn vào các dự án xanh, khu công nghiệp và nhà ở cho chuyên gia.

Ông Võ Hồng Thắng cho biết thêm các dự thảo sửa đổi Luật Đất đai và Luật Kinh doanh bất động sản 2023 đang trở thành động lực lớn cho thị trường. Những quy định mới sẽ giúp đơn giản hóa thủ tục thu hồi đất, cải thiện khả năng tiếp cận quỹ đất "sạch", đồng thời giảm rủi ro pháp lý cho nhà đầu tư, đặc biệt là nhà đầu tư nước ngoài. Ông đánh giá sự sôi động của M&A không chỉ giúp thị trường tái cấu trúc mà còn góp phần giải quyết tình trạng thiếu vốn và tồn kho dự án.