Chủ tịch Fed một lần nữa vượt qua áp lực
Cục Dự trữ Liên bang Mỹ (Fed) vừa kết thúc cuộc họp chính sách tiền tệ kéo dài hai ngày (17-18/6) với quyết định giữ nguyên lãi suất chuẩn trong phạm vi 4,25%-4,5%, duy trì mức ổn định kể từ tháng 12/2024.
Được Ủy ban Thị trường Mở Liên bang (FOMC) thông qua, quyết định này phản ánh sự thận trọng của Fed trong bối cảnh kinh tế Mỹ đối mặt với nguy cơ đình lạm (stagflation) - tăng trưởng chậm kết hợp với lạm phát cao.
Quyết định của Fed đã được thị trường dự báo từ trước và đi ngược hoàn toàn với kỳ vọng của Tổng thống Mỹ Donald Trump.
Ông Trump lo ngại chi phí lãi vay cho khoản nợ khổng lồ sẽ khiến nợ công Mỹ tiếp tục tăng mạnh. Nền kinh tế sẽ chịu thêm áp lực khi Washington đang triển khai nhiều chính sách mạnh tay, bao gồm việc áp thuế cao lên hàng hóa từ nhiều quốc gia.
Cũng trong cuộc họp của Fed, biểu đồ “dot plot” - công cụ thể hiện kỳ vọng của các quan chức Fed về lãi suất tương lai - cho thấy Fed vẫn dự kiến hai đợt cắt giảm lãi suất trong năm 2025, nhưng đã giảm kỳ vọng điều chỉnh trong các năm 2026 và 2027 chỉ còn tổng cộng 4 lần giảm, tương đương hạ 1 điểm phần trăm.
Lý do chính khiến Fed chưa vội hạ lãi suất là lo ngại về lạm phát dai dẳng và triển vọng kinh tế suy yếu. Fed dự báo GDP Mỹ năm 2025 chỉ tăng 1,4%, thấp hơn 0,3 điểm phần trăm so với dự báo trước đó, trong khi chỉ số lạm phát PCE được điều chỉnh tăng lên 3%, với PCE lõi là 3,1%. Tỷ lệ thất nghiệp cũng được dự báo tăng nhẹ lên 4,5%.
Những dấu hiệu chững lại của nền kinh tế Mỹ, bao gồm doanh số bán lẻ giảm, số đơn thất nghiệp lần đầu ở mức cao, số lượng nhà khởi công giảm 9,8% vào tháng 5... càng khiến Fed thận trọng.
Giá vàng thế giới giảm mạnh, USD lên cao khi Fed trì hoãn giảm lãi suất. Ảnh: HHQuyết định của Fed đã tác động mạnh đến các thị trường tài chính và hàng hóa toàn cầu. Giá vàng thế giới lập tức lao dốc, từ mức gần 3.400 USD/ounce tối qua (giờ Việt Nam) xuống dưới 3.365 USD/ounce vào rạng sáng 19/6 (giờ Việt Nam), trước khi hồi phục nhẹ về 3.380 USD/ounce vào 8h sáng cùng ngày.
Sự sụt giảm này phản ánh tâm lý thất vọng của nhà đầu tư khi Fed không có dấu hiệu nới lỏng chính sách tiền tệ ngay lập tức, khiến vàng - tài sản trú ẩn an toàn - mất đi một phần sức hút.
Trong khi đó, giá dầu thô WTI tăng mạnh, vượt ngưỡng 75 USD/thùng, chủ yếu do căng thẳng địa chính trị tại Trung Đông sau các đợt không kích của Israel vào Iran. Tuy nhiên, đà tăng này chịu áp lực giảm khi Fed bày tỏ lo ngại về triển vọng kinh tế Mỹ, làm dấy lên mối quan ngại về nhu cầu dầu toàn cầu.
Ngoài ra, phát biểu của ông Trump rằng Iran muốn đàm phán về chương trình hạt nhân sau 6 ngày xung đột đã làm dịu phần nào căng thẳng, góp phần kìm hãm đà tăng của giá dầu.
Thị trường chứng khoán Mỹ cũng chịu ảnh hưởng tiêu cực, với các chỉ số chính giảm nhẹ. Chỉ số S&P 500 mất 0,3%, Nasdaq giảm 0,2%, còn Dow Jones giảm 0,4% trong phiên giao dịch sau thông báo của Fed. Tâm lý nhà đầu tư trở nên thận trọng khi Fed báo hiệu sẽ không vội vàng cắt giảm lãi suất, trong bối cảnh lạm phát vẫn ở mức cao và nền kinh tế Mỹ có dấu hiệu suy yếu.
Triển vọng kinh tế Mỹ và toàn cầu ra sao?
Trước thềm cuộc họp, Tổng thống Trump đã công khai chỉ trích Chủ tịch Fed Jerome Powell, gọi ông là “người ngu ngốc” và cho rằng lãi suất nên giảm ít nhất 2 điểm phần trăm để giảm chi phí tài chính cho nước Mỹ, hiện đang gánh khoản nợ liên bang vượt 36 nghìn tỷ USD.
Tuy nhiên, ông Powell và FOMC đã phớt lờ áp lực chính trị, khẳng định quyết định của Fed dựa trên dữ liệu kinh tế và cam kết độc lập trong chính sách tiền tệ.
Quyết định giữ nguyên lãi suất của Fed phản ánh một bức tranh kinh tế Mỹ đầy thách thức. Với dự báo GDP tăng trưởng chậm (1,4%) và lạm phát cao (3%), Fed đang đối mặt với nguy cơ đình lạm - một kịch bản khó khăn đòi hỏi sự cân bằng tinh tế giữa kiểm soát lạm phát và hỗ trợ tăng trưởng.
Các dữ liệu gần đây, như tỷ lệ thất nghiệp dài hạn tăng và tiêu dùng cá nhân suy yếu, cho thấy Fed có thể buộc phải hành động nếu tình hình kinh tế tiếp tục xấu đi. Khả năng Fed cắt giảm lãi suất vào cuối năm 2025, như tín hiệu từ “dot plot”, vẫn để ngỏ, nhưng thời điểm cụ thể sẽ phụ thuộc vào diễn biến lạm phát và thị trường lao động.
Quyền lực của Fed, đặc biệt là Chủ tịch Jerome Powell, tiếp tục được khẳng định qua việc vượt qua áp lực từ Tổng thống Trump. Trước đó, ông Trump từng tuyên bố muốn tự mình làm chủ tịch Fed hoặc đề cử người thay thế ông Powell (nhiệm kỳ kết thúc vào tháng 5/2026).
Về triển vọng thị trường, giá vàng nhiều khả năng chịu áp lực ngắn hạn nếu Fed duy trì mặt bằng lãi suất cao, bởi vàng thường kém hấp dẫn khi chi phí cơ hội đầu tư tăng. Tuy nhiên, trường hợp kinh tế Mỹ suy yếu rõ rệt hoặc căng thẳng địa chính trị leo thang, đây vẫn là tài sản trú ẩn an toàn và có thể phục hồi mạnh.
Giá dầu WTI, dù được hỗ trợ bởi bất ổn ở Trung Đông, sẽ đối mặt với rủi ro giảm nếu nhu cầu toàn cầu suy yếu do kinh tế Mỹ và Trung Quốc - hai quốc gia tiêu thụ dầu lớn nhất, tăng trưởng chậm. Việc Iran sẵn sàng đàm phán cũng có thể làm dịu căng thẳng, qua đó đẩy giá dầu đi xuống.
Thị trường chứng khoán Mỹ có thể sẽ biến động mạnh khi các lĩnh vực nhạy cảm với lãi suất, như bất động sản và công nghệ, có thể chịu áp lực lớn nếu Fed tiếp tục trì hoãn cắt giảm lãi suất.
>> Fed giữ nguyên lãi suất, phát tín hiệu có thể cắt giảm thêm hai lần trong năm nay
