Thời đại công nghệ số không chỉ thay đổi cách chúng ta giao tiếp mà còn biến hóa mạnh mẽ thói quen tiêu dùng, đặc biệt là trong giới trẻ. Thẻ tín dụng và các sàn thương mại điện tử, với sự tiện lợi và hàng loạt ưu đãi hấp dẫn, đang trở thành "bộ đôi hoàn hảo" thúc đẩy xu hướng mua sắm hiện đại. Thế nhưng, đằng sau vẻ hào nhoáng của sự tiện lợi ấy là những mối nguy tài chính tiềm ẩn, khi nhiều người trẻ dần đánh mất sự kiểm soát trong chi tiêu, đối mặt với áp lực nợ nần ngày một chồng chất.
Thẻ tín dụng: Con dao hai lưỡi trong thời đại sốThẻ tín dụng được coi là công cụ tài chính thông minh, cho phép người dùng chi tiêu trước và thanh toán sau. Thế nhưng, với những người trẻ chưa có nhiều kinh nghiệm trong việc quản lý tài chính cá nhân, thẻ tín dụng dễ dàng trở thành "con dao hai lưỡi". Họ thường bị cuốn vào tâm lý “mua bây giờ, trả sau”, dẫn đến việc mua sắm không kiểm soát, đặc biệt trên các sàn thương mại điện tử.
Các chương trình khuyến mãi hấp dẫn như giảm giá sâu, hoàn tiền, ưu đãi trả góp không lãi suất, hay các chiến dịch “ngày đôi”, “giờ vàng” trên các sàn thương mại điện tử chính là đòn bẩy khiến người dùng rơi vào vòng xoáy chi tiêu. Nhiều người sẵn sàng mua sắm vượt quá khả năng tài chính chỉ để sở hữu những món đồ không thực sự cần thiết. Hậu quả là số dư nợ tín dụng tăng cao, áp lực trả nợ ngày càng lớn và không ít người phải gánh chịu mức lãi suất cao khi không thanh toán đúng hạn.
 |
| Thẻ tín dụng được coi là công cụ tài chính thông minh, cho phép người dùng chi tiêu trước và thanh toán sau. Ảnh minh họa |
Lãi suất tín dụng chính là "kẻ thù" mà nhiều người trẻ chưa lường trước khi quẹt thẻ. Thông thường, lãi suất thẻ tín dụng dao động từ 20-30%/năm, một con số không nhỏ. Nếu không thanh toán dư nợ đúng hạn, số tiền lãi sẽ "nhân đôi, nhân ba" so với số tiền gốc ban đầu. Thêm vào đó, khi lãi suất phát sinh ngày càng nhiều, người dùng thường rơi vào tình trạng "trả lãi chồng lãi", kéo dài tình trạng nợ nần.
Hệ lụy của việc quản lý tài chính yếu kém không chỉ dừng lại ở áp lực trả nợ mà còn ảnh hưởng nghiêm trọng đến điểm tín dụng cá nhân. Điểm tín dụng thấp sẽ gây khó khăn khi tiếp cận các khoản vay lớn trong tương lai như vay mua nhà, xe, hoặc thậm chí các khoản vay kinh doanh. Điều này đe dọa trực tiếp đến sự ổn định tài chính lâu dài của người trẻ.
Thương mại điện tử không ngừng phát triển với sự cạnh tranh gay gắt giữa các nền tảng. Để thu hút người dùng, các sàn liên tục tung ra chiến dịch giảm giá, hoàn tiền, và nhiều ưu đãi khác. Điều này vô tình tạo nên áp lực "phải mua" cho người tiêu dùng. Thêm vào đó, các nền tảng còn ứng dụng trí tuệ nhân tạo (AI) để cá nhân hóa trải nghiệm mua sắm, liên tục gợi ý sản phẩm dựa trên hành vi tiêu dùng của người dùng. Những chiến thuật này khiến không ít người trẻ cảm thấy bị cuốn hút, khó lòng cưỡng lại sức hấp dẫn từ các "deal hời".
Việc chi tiêu thường xuyên qua thẻ tín dụng trên các sàn thương mại điện tử cũng khiến người dùng dễ dàng đánh mất cảm giác về giá trị thực của đồng tiền. Họ không còn thấy "đau ví" khi thanh toán bằng tiền mặt, dẫn đến tình trạng mua sắm thiếu suy nghĩ và tích lũy nợ nần.
 |
| Việc chi tiêu thường xuyên qua thẻ tín dụng trên các sàn thương mại điện tử cũng khiến người dùng dễ dàng đánh mất cảm giác về giá trị thực của đồng tiền. Ảnh minh họa |
Để tránh rơi vào "ma trận" chi tiêu qua thẻ tín dụng, người trẻ cần thay đổi thói quen mua sắm và xây dựng ý thức tài chính cá nhân vững vàng. Điều đầu tiên và quan trọng nhất là chỉ sử dụng thẻ tín dụng khi thực sự cần thiết và có khả năng thanh toán đầy đủ trong thời gian quy định. Việc đặt ra ngân sách chi tiêu hàng tháng, theo dõi sát sao các khoản mua sắm và thường xuyên kiểm tra số dư thẻ tín dụng sẽ giúp kiểm soát dòng tiền hiệu quả hơn.
Người dùng cũng nên tránh bị cuốn vào các chương trình khuyến mãi. Trước mỗi quyết định mua hàng, cần tự đặt câu hỏi: "Món đồ này có thực sự cần thiết không?", "Nếu không có ưu đãi, tôi có sẵn sàng mua nó?". Đây là cách đơn giản nhưng hiệu quả để giảm bớt những chi tiêu không cần thiết.
Ngoài ra, việc ưu tiên thanh toán dư nợ đúng hạn là điều bắt buộc. Nếu không đủ khả năng trả hết, hãy cố gắng thanh toán ít nhất số tiền tối thiểu để tránh phát sinh lãi suất cao. Với những khoản nợ lớn kéo dài, người dùng có thể cân nhắc các giải pháp như tái cấu trúc khoản nợ hoặc thương lượng với ngân hàng để giảm áp lực tài chính.
>> Bẫy tài chính vô hình: 6 quan niệm sai lầm khiến bạn mãi không giàu
