Nhiều người vẫn tin rằng công việc của mình “an toàn” trước làn sóng trí tuệ nhân tạo (AI), đặc biệt là những nghề đòi hỏi chuyên môn cao hoặc từng được coi là thiết yếu trong đại dịch. Tuy nhiên, theo Geoffrey Hinton - người được mệnh danh là “cha đẻ của AI”, quan điểm này có thể sớm thay đổi.
Ông Hinton, người đoạt giải Nobel và có hơn 50 năm nghiên cứu về trí tuệ nhân tạo, cho biết tác động của AI tới việc làm đang ở rất gần. Trong buổi trò chuyện trên podcast The Diary of a CEO của doanh nhân Steven Bartlett, ông dự báo nhiều nghề trí óc có thể biến mất chỉ trong hai năm tới.
Geoffrey HintonKhác với các cuộc cách mạng công nghệ trước đây thường tạo ra thêm việc làm, AI có xu hướng trực tiếp thay thế lao động trí tuệ. “Với các công việc mang tính lặp lại, AI sẽ thay thế gần như toàn bộ. Dù không làm biến mất hoàn toàn một nghề, AI khiến doanh nghiệp cần ít nhân sự hơn để đạt cùng năng suất”, ông nói.
Theo Hinton, những nghề lao động chân tay như thợ sửa ống nước ít bị ảnh hưởng, trong khi trợ lý pháp lý hay trợ lý luật có thể sớm biến mất khỏi thị trường.
Nhận định của Hinton được củng cố bởi dữ liệu từ báo cáo mới của Microsoft, công bố trên tạp chí Fortune. Báo cáo đánh giá “mức độ dễ bị AI tác động” của từng nhóm nghề, cho thấy các công việc trí óc nằm trong nhóm chịu ảnh hưởng mạnh nhất.
Theo đó, năm nghề có nguy cơ cao nhất gồm:
Phiên dịch - biên dịchSử giaTiếp viên hành kháchNhân viên kinh doanh dịch vụNhà văn, tác giảTrong một tập khác của The Diary of a CEO, tiến sĩ Roman Yampolskiy chuyên gia hàng đầu về an toàn AI thậm chí cảnh báo rằng thế giới có thể đối mặt với mức thất nghiệp 99%. “Vấn đề không phải là liệu điều đó có xảy ra hay không, mà là bao lâu nữa bạn sẽ bị thay thế”, ông Yampolskiy nhấn mạnh.
Ngày càng nhiều người dùng, doanh nghiệp ứng dụng các công cụ AI trong dịch thuật, chuyển ngữ.Dù vậy, vẫn có nhiều ý kiến hoài nghi. Một người dùng mạng xã hội Threads bình luận: “Nhà nghiên cứu lịch sử ư? Biết sự kiện và hiểu bản chất của chúng là hai chuyện khác nhau. Con người vẫn cần để phân tích, không chỉ ghi nhớ”.
Tuy nhiên, theo tiến sĩ Yampolskiy, nhiều người đang tự huyễn rằng công việc của mình là đặc biệt, trong khi không có ngành nghề nào miễn nhiễm với AI.
Theo Diễn đàn Kinh tế Thế giới (WEF), 92 triệu việc làm toàn cầu có thể bị thay thế bởi AI vào năm 2030, và sự thay đổi này sẽ lan rộng ở nhiều lĩnh vực, không chỉ tập trung vào một nhóm ngành cụ thể.
Các chuyên gia cho rằng thay vì chống lại, người lao động cần chủ động thích nghi, học cách làm việc cùng AI và ứng dụng công nghệ mới để nâng cao năng suất. Chỉ bằng cách này, con người mới có thể giữ được vị trí trong thế giới việc làm đang thay đổi từng ngày dưới sức ảnh hưởng của trí tuệ nhân tạo.